Ekipi i CIVILit e publikoi video zhurnalin e parë kushtuar nismës “Bëje dallimin: Respektoji dallimet” në të cilën ekipi flet për domethënien dhe për aktivitetet në periudhën e kaluar. Së shpejti paralajmërohet edhe edicioni i dytë i video Zhurnalit të Nismës. Në vijim – çfarë thanë anëtarët e ekipit të CIVILit dhe të Nismës.
Dehran Muratov: Nga fillimi i marsit ne filluam me projektin Bëje dallimin, respektoji dallimet, dhe në të kaluarën kemi pasur një seri ngjarjesh, tekstesh, duke gërmuar nëpër arkiva, kemi parë se si funksionojnë shoqëritë në vendet e tjera, si i pranojnë ato dallimet e tyre atje.
Duke gërmuar sesi OJQ-të tona promovojnë diversitetin, unë hasa në një projekt interesant për të cilin po punonte CIVILi, më duket se në vitin 2019, “Stop Dhunës dhe Ekstremizmit” dhe unë isha i përfshirë në atë periudhë. Ne vizituam disa komuna në të gjithë vendin, Tetovë, Shkup, Veles dhe Kumanovë, dhe atje pamë se ka shumë fëmijë me prejardhje të ndryshme etnike dhe fetare. Ajo që vura re atëherë është se këta fëmijë mësonin në klasa të ndryshme dhe nuk kanë pika kontakti me njëri-tjetrin, megjithëse mësonin edhe në të njëjtat shkolla, si dhe në ato të ndryshme. Kur u bë projekti, kishte shkolla të pastra, për sa i përket përkatësisë etnike, ku mësohet vetëm gjuha maqedonase, shqipe, projekti i CIVILit përfshiu fëmijë nga ato shkolla dhe për herë të parë fëmijë maqedonas dhe shqiptarë, romë dhe nga etni tjera, dhe së bashku ata vizatuan, së bashku ata dërguan mesazhe dashurie, paqeje, bashkëjetese. Pavarësisht se sa ishte shkruar në një gjuhë tjetër, të gjithë e kuptuan mesazhin. Kjo ishte bukuria e këtij diversiteti.
Në kolumnën time “CIVILi – Jugosllavia e vogël”, unë përshkrova se si në një ekip të vogël, dmth Jugosllavia e përbërë nga një duzinë njerëzish.
Unë e përjetova atë kur erdha në CIVIL. Në hyrje pashë shumë dallime. Pashë njerëz nga praktikisht të gjitha bashkësitë etnike. Dhe nga të gjitha bashkësitë fetare, e mbase edhe unë si besimtar, nuk kam shumë gjëra të përbashkëta me ateistët, por në CIVIL takova ateistë që janë besimtarë më të mëdhenj se besimtarët, por kjo është një histori tjetër. Dua të them se në CIVIL ka harmoni, ka bashkëjetesë, ka diversitet. Në CIVIL ne nuk flasim për mënyrën se si jetojnë maqedonasit, shqiptarët, romët, turqit, ne nuk supozojmë, por pyesim, pyesim kolegun tonë – çfarë duan romët, ose çfarë duan shqiptarët, turqit, vllehët, malazezët, boshnjakët, pyesim kolegët tanë. Gjithashtu, në CIVIL është interesante që ne nuk e ndjekim Marrëveshjen Kornizë të Ohrit, por si gjë normale, CIVILi është pikërisht kjo. Pankartat në të gjitha projektet janë shkruar në shtatë gjuhë, gjuhët që fliten në Maqedoninë e Veriut. Nëse do të kishte hapësirë, të gjitha gjuhët e botës do të shkruheshin, jo vetëm në Maqedoni, por e tillë është bashkëjetesa jonë këtu në Maqedoni, ka rreth një duzinë bashkësish të ndryshme etnike.
Irena Krxhiq: Pas fillimit të nismës “Bëje dallimin, respektoji dallimet”, unë u interesova se si funksionojnë kompanitë në të gjithë botën. Ajo që zbulova është se gjëja më e rëndësishme në një kompani është të respektojë diversitetin e punonjësve.
Duke punësuar njerëz me prejardhje të ndryshme etnike, kulturore dhe fetare, pavarësisht nga gjinia, feja, niveli i arsimimit, etj., ato kontribuojnë që kompania të ketë një gamë të gjerë të ideve dhe përvojave, të cilat më tej mund të sjellin shumë për kompaninë. Ajo që është shumë e rëndësishme kur punësoni njerëz me karaktere të ndryshme dhe prejardhje të ndryshme është se ata mund të kontribuojnë shumë më shumë për kompaninë, në mënyrë që ajo të përparojë më tej.
Biljana Jordanovska: Mbi të gjitha, kultivimi i dallimeve nënkupton përpjekjen për respekt dhe pranim të secilit individ, në vetvete, por edhe si pjesë e komunitetit ku dallohen ndryshimet individuale. Prandaj, kur flasim për dallimet në politikë, nënkuptojmë se çdo qeveri, parti politike, bashkësi, do të përpiqet për një njohje dhe kultivim të tillë të dallimeve.
Dallimet në politikë janë një sistem që garanton përfshirje të barabartë të të gjithë qytetarëve në vendimmarrje që ndikon në ndërtimin e jetës së tyre sociale, ekonomike dhe sociale. Diversiteti politik i lejon ata të jenë pjesë e menaxhimit përfaqësues, si pjesëmarrës aktivë, jo si vëzhgues pasivë. Në një farë mënyre, diversiteti politik duhet të kontribuojë në zhvillimin e përfshirjes dhe respektit të diversitetit, dmth pranimin e traditave, ideve dhe kulturave të ndryshme, të cilat do të ndërtojnë një shoqëri të fortë, progresive dhe të lumtur, e cila do të jetë në gjendje të përballojë të gjitha sfidat e bota moderne. E tashmja, por edhe ato që e ardhmja do të sjellë. Ju mund të lexoni shumë më tepër rreth diversitetit, jo vetëm në politikë, por në procesin zgjedhor, në vendin e punës, ose në shoqëri në përgjithësi, në kategorinë e multikulturës, në Media CIVIL. Mk
Dijana Tahiri: Sipas disa përkufizimeve, dallimet, dallimi mes njerëzve, është pasqyrimi më i madh i larmisë së të gjithë njerëzve në botë. Pra, dallimet, veçanërisht në shoqërinë tonë, janë shumë të dukshme, pasi ne jetojmë në një shoqëri multietnike dhe multikulturore. Ajo që punoja, ishte në aspektin e ndryshimeve midis njërit dhe tjetrit, të tretit, përfshirjen e të ndryshmes nga ne, pranimin dhe vërtetimin e gjuhës së ndryshme që flasim, pranimin e komunitetit etnik dominant në vendin e komuniteteve më të vogla, dhe njohja e gjuhës si dhe dhënia e një rëndësie të barabartë për të gjitha bashkësitë etnike që jetojnë në vendin tonë.
Duke pasur parasysh që i gjithë ekipi ynë është i ndryshëm për nga etnitë, diversiteti gjinor dhe të gjitha llojet e diversitetit, shkëmbejmë ide, kush dhe çfarë mund të mbulojë ditën për sa i përket dallimeve, në mënyrë që pothuajse në baza ditore bëhen prerje dhe vendimet se cila temë nga aspekti i diversitetit do të punohet. Ne kemi një bashkëpunim të mirë dhe rrjedh në atë mënyrë.
Ekipi, në fakt e gjithë organizata është e angazhuar në monitorimin e të gjitha zhvillimeve shoqërore dhe politike në vend. Kështu që pjesa rreth dallimeve, ngjarjeve në baza etnike, qoftë pozitive apo çfarëdo, gjithmonë hyjnë në fushën tonë të veprimit dhe monitorimit, kështu funksionon ekipi ynë.
Xhabir Deralla: Bëje dallimin është një nismë që CIVIL i e nisi në fillim të marsit, dhe është një vazhdim i nismës së vitit të kaluar “Të Bashkuar në Dallime”. Sigurisht, nëse e ndiqni CIVILin, gjatë 22 vitesh të ekzistencë në fakt, gjithmonë qëndron për të njëjtat ide dhe vlera.
Bëje dallimin, respektoji dallimet është një nismë në të cilën ne përpiqemi të promovojmë diversitetin si një thesar, për promovimin e vlerave evropiane, mbi të gjitha të drejtat dhe liritë e njeriut, respektimin e dinjitetit njerëzor, lirinë, drejtësinë, barazinë midis njerëzve …
Në këtë projekt, me këtë nismë, ne do të ftojmë një numër intelektualësh, figurash publike, njerëz të famshëm, yje, natyrisht edhe qytetarë që me idetë, mesazhet, shembujt, përvojat e tyre, mund të kontribuojnë në formimin e këtij mozaiku të bukur, të bukur të ndryshimeve , përmes mesazheve të tyre, por edhe përmes përvojave të tyre personale. Sigurisht, gjatë muajit të kaluar kemi pasur sfida të panumërta, duke filluar me sfidat Covid-19, por edhe të tjera me të cilat përballet çdo qytetar në jetën e përditshme.
Në ekipin tonë u krijua një atmosferë në të cilën ne praktikisht garonim se kush cilin aspekt do të kapte, dhe kur do të shpallej. Kështu, kemi biseduar për aspektet e ndryshme sesi shumëllojshmëria, barazia dhe vlerat evropiane respektohen dhe ushqehen në kompanitë, çfarë barazie dhe diversiteti kultivohen në kompani kontribuon në suksesin e mëtejshëm në treg, sepse ata mbledhin përvoja dhe ide nga punonjësit e tyre. Këto janë vende të bukura për të punuar, ku njerëzit respektohen dhe trajtohen si të barabartë, pavarësisht nga prejardhja e tyre, nga vijnë, mosha dhe orientimi i tyre.
Për më tepër, ne kemi biseduar shumë herë rreth asaj se si të respektohet dallimet në politikë, si të respektohen dallimet në shoqëri në përgjithësi, që do të thotë të respektosh dhe të kujdesesh për dallimet dhe të promovosh barazinë, vlerat evropiane në një shoqëri.
Fakti që mua, si drejtues në organizatën tonë dhe në këtë nismë, më bëri shumë përshtypje ngrohtësia njerëzore me të cilën të gjithë kolegët e mi folën, shkruajtën, thjesht jetuan atë që është në këtë nismë, sesa çdokush mund të shpjegojë, përshkruajë dhe mund të jetë e pranishme në ndonjë produkt mediatik në çfarëdo mënyre.
***
Më tepër për dallimet, jo vetëm në politikë, por edhe në proceset zgjedhoere, në vendet e punës, ose në përgjithësi në shoqëri, mund të lexoni në kategorinë Multikulturë, në DREJT dhe CIVIL MEDIA.
Ekipi i CIVILit
